Część druga "Teologii pastoralnej ogólnej" jest pracą habilitacyjną Sługi Bożego. Jej tytuł Eklezjologiczna dedukcja teologii pastoralnej (Lublin 1971) zawiera i podkreśla prawdę, że koncepcja teologii pastoralnej jest ściśle zależna od koncepcji Kościoła, i to do tego stopnia, że można by nazwać każdorazową taką koncepcję funkcją położonego u jej podstaw obrazu Kościoła. Tym obrazem Kościoła okazała się wspólnota jako obraz wiodący soborowej wizji Kościoła i wskazujący na właściwą treść kryjącą się we wszystkich innych stosowanych przez Sobór obrazach i określeniach Kościoła. Pojęcie wspólnoty zostało – ze względów metodologicznych – określone bliżej przez pojęcie sakramentu: Kościół jest wspólnotą-sakramentem, to znaczy wspólnotą będącą znakiem, zapowiedzią i początkiem wspólnoty eschatologicznej, ostatecznej, oraz sakramentem wspólnoty, to znaczy jej skutecznym znakiem (lub znakiem i narzędziem) w stosunku do tych, którzy są do niej powołani, a znajdują się jeszcze poza zasięgiem jej widzialnej realizacji. Budowanie tak rozumianej wspólnoty jest – w przekonaniu Księdza Blachnickiego – zasadą życia i działania Kościoła w czasach nam współczesnych oraz teologii urzeczywistniania się Kościoła, czyli teologii/eklezjologii pastoralnej.